انواع هدف :
اگه بتونیم ازانواع هدفا یه طبقه بندی داشته باشیم ،برای هدفگذاری کارمون راحت تر میشه .شاید یکی از دلیلای عدم موفقیت هدفگذاریای برخی از افراد این باشه که اونا درک مناسبی از انواع مختلف هدف و نحوه برخورد با اون رو ندارن.با این حال هدفا رو میشه از جهات مختلفی دسته بندی کرد که تو این قسمت به مهمترین اونا اشاره می کنیم.
1)دسته بندی اهداف بر اساس زمان
اصولا اولین ویژگی ای که هدفا رو از هم متمایز می کنه ،مدت زمان پیش بینی شده برای رسیدن به اوناست ،لذا طبقه بندی هدفا بر اساس زمان ،متداولترین طبقه بندی از هدفا محسوب میشه.
بر اساس دسته بندی زمانی هدفای شخصی به سه گروه تقیسم میشن :1-اهداف کوتاه مدت 2-اهداف میان مدت 3-اهداف بلند مدت 4-اهداف مادام العمر
در مورد اینکه محدوده هدفای کوتاه مدت یا بلند مدت چقدر باشه ،استاندارد خاصی وجود نداره و برخی مولفان مدت زمانای بیشتری رو پیشنهاد دادن. مثلا هدفای تا یک سال رو کوتاه مدت ،یک تا پنج سال رو میان مدت و بالای پنجسال رو بلند مدت دونستن .علی ایحال ما فکر می کنیم جامعه ایرانی از نظر فرهنگی به زمانبندیای کوتاه مدت بیشتر حساسیت نشون میده و متاسفانه کمتر تفکر بلند مدت بین مردم رواج داره لذا هر چه بازه زمانی هدفا رو کوتاه تر در نظر بگیریم در عمل موثرتر واقع بشه .البته این محدوده زمانی برای هدفگذاریای فردی هست و قاعدتا در هدفگذاریای سازمانها و شرکت ها افق هدفگذاریا ،بلند ترتعیین میشه.بعضی مواقع سازمانهای بزرگ تا بیست سال هم هدفگذاری می کنن.
نکته :یه مساله مهم اینه که برای رسیدن به برخی از هدفا باید مدت زمان کافی اختصاص داد و ماهیت هدف طوریه که اصولا یه حداقلی برای دست یابی به اون ضروریه .نمیشه امروز یه نهال پرتقال کاشت و شش ماه بعد توقع داشت ثمر بده ،باید حداقل دو سه سال بگذره تا شاید به ثمردهی برسه.در مقابل بعضی آدما عادتا عجول و بی صبر هستن و میخوان خیلی زود به نتیجه برسن.نتیجه این میشه که اینجور آدما که تعدادشون هم کم نیست ، هدفاشون رو تو یه بازه زمانی کوتاه هدفگذاری میکنن واز اونجا که به اصل حداقل زمان ضروری توجه نکردن ، معلومه که نمیتونن به هدفشون برسن .این جماعت عجول پیشاپیش موجبات شکست و دلسردی خودشون رو فراهم می کنن!
مثلا تغییر عادتای نامناسب یا ایجاد یه عادت جدید چیزی نیست که سریع و چندروزه بشه به اون رسید و باید مدت معقولی طی بشه تا به اون رسید و طبیعیه که باید نباید عجله کرد و الا موجب دلسردی و ناامیدی میشه . برخی میگن یه تغییر عادت نیاز به بیست و یک روز تمرین داره .حتی نظریات جدیدتر می گن شصت و شش روز تمرین برای تثبیت یه تغییر جدید نیازه و زودتر از اون ممکنه عادتای قبلی برگشت کنه باشه.خلاصه حواستون به این قضیه باشه .
2-دسته بندی اهداف بر اساس موضوع:
اگه توی یه جمع دوستانه از هرکدوم از افراد سوال کنی هدفاتون چیه ،هر کی یه چیزی میگه و کلا خواسته های آدما متنوعه.
معمولا چیزایی مث : قبول شدن تو کنکورتوی فلان رشته ، پیدا کردن یه شغل خوب ،افزایش درآمدم به فلان مبلغ، تغییر یه عادت بد ، ازدواج موفق ،کمک به خیریه،کاهش یا افزایش وزن ،تقویت معنویت و از این قبیل چیزایی هستن که معمولا افراد اونارو بعنوان خواسته هاشون مطرح میکنن.آیا نمیشه یه دسته بندی از انواع خواسته های مردم ارائه داد که همه این موارد رو در بر بگیره ؟
بله ! زندگی آدما میتونه جنبه های مختلفی داشته باشه ، که هر کدوم از اون جنبه ها اهمیت خودشون رو دارن و البته برای هر کسی با توجه به شرایط سنی و جنسیت و اوضاع و احوالش و اولویتاش بعضی جنبه ها اهمیت بیشتری دارن. اگه به جنس خواسته های متنوع افراد دقت کنیم میشه اونا رو به ده گروه دسته بندی کرد که تقریبا اکثر خواسته ها رو در بر میگیره که شامل موارد زیر هستن که هر کدوم یک حیطه برای هدفگذاری هستن:
2- سلامت جسمانی 3-سلامت روان شناختی 3-آموزش 4-ارتباطات 5-خانواده 6-معنوی 7-اجتماعی و خیرخوانانه 8-تفریحی 9- کار 10 -امور مالی
حالا مثلا قبول شدن در کنکور رو میشه یه هدف آموزشی دانست یا کاهش وزن یه هدف در حیطه سلامت جسمانی محسوب میشه.این الگوی دسته بندی یه طبقه بندی دهگانه از هدف رو تشکیل می ده که شامل :هدفای آموزشی،هدفای سلامت جسمانی ،هدفای سلامت روان شناختی و....در فصل بعدی این دسته بندی رو بیشتر توضیح می دیم.
3-دسته بندی اهداف بر اساس ماهیت:
یه دیدگاه مشهور بین صاحب نظران وجود داره که هدفا رو بر اساس ماهیت اشون به سه گروه تقسیم می کنه که شامل موارد زیر می شن:
1-هدفای چیستی شامل :هدفای شغلی و مالی 2-هدفای چرایی شامل :هدفای شخصی ،سلامتی و خانوادگی 3-هدفای چگونگی شامل: هدفای رشد و توسعه شغلی
بزارین موضوع رو بیشتر باز کنیم .
نوع اول :هدفای گروه «چیستی» :هدفای شغلی ،پول وداشتن دارایی های مادی خاص مثل خونه ،ماشین و مسائل مالی اولین چیزایی هستن که تو زندگی افراد پررنگ هستند .این جور خواسته ها ملموس و عینی هستن و آدما تلاش می کنن تا با کار و تلاش جسمی و ذهنی اونا رو بدست بیارن.مساله اصلی اینه که هدفای گروه چیستی ،معطوف به رسیدن به چیزهایی هست که فرد از طریق اونا میخواد به هدفای گروه چرایی خودش برسه .پایین تر هدفای چرایی رو توضیح می دیم.
نوع دوم :هدفای گروه «چرایی»:هدفای شخصی ،سلامت جسمانی و روانی وخانوادگی جوهره اصلی و مهمترین هدفای زندگی محسوب میشن که جزو هدفای چرایی تلقی میشن.این هدفا مهمترین هدفا در رسیدن به زندگی موفق و رضایت بخش محسوب میشن ، اگه کسی بدنبال هدفایی از گروه اهداف چیستی مثلا پیشرفت وارتقا در شغلش یا چیزایی مثل خونه یا ماشین هست ،اصولا هدف واقعیش از اون شغل یا شیئی چیزای دیگه ای هست . آدما پیشرفت شغلی روبرای افزایش امنیت مالی خودشون و خونوادش می خوان یا برای مورد توجه اطرافیان قرار گرفتن . شایدم میخوان بچه هاشون به داشتن یه پدر موفق افتخار کنن.
نوع سوم :هدفای گروه چگونگی :هدفای آموزشی ،بالا بردن مهارتهای شغلی و توسعه شخصی و از این قبیل هدفای گروه چگونگی محسوب میشن.افرادی که مهارتاشون رو ببیشتر می کنن و رفتارا و عادتای خوب خودشون رو تقویت می کنن در هدفای گروه چیستی از قبیل شغلشون و یا بدست آوردن درامد بیشتراحتمال موفقیتشون بیشتر هست .همیشه هدفای گروه« چگونگی» در واقع راههایی هستن که از طریق اونا هدفای گروه «چیستی»بهتر به نتیجه میرسن و این کمک میکنه نهایتا افراد به هدفای گروه چرایی خودشون از قبیل هدفای شخصی ،خانوادگی و سلامت جسمی و روانی برسن.
اصولا این سه گروه هدفا در ارتباط با هم معنا پیدا می کنن و البته نهایتا زندگی موفق و رضایت بخشاز طریق رسیدن به اهداف گروه چرایی بدست میاد
- ۹۹/۰۱/۱۸
سلام بلاگ خوب و جالبی دارین ، لذت بردم از محتوای بلاگتون :)
از بلاگ عسل تکسو هم دیدن کنید و تمایل داشتین بلاگ رو دنبال کنید.
(از باکس دنبال کنندگان)
شاد و سلامت و موفق باشین :)